آيا
در قرآن آيه صريحى مبنى بر وجود منجى آخرالزمان وجود دارد؟ اگر نه چطور خدا در
قرآن راجع به مسأله به اين مهمى سخنى به ميان نياورده است؟
الف)
قرآن كريم
بدون
شك، از نظر جامعه اسلامى كليه مفاهيم و اعتقادات اصيل اسلامى ريشه در كلام الهى
دارد و اساس عقيده به ظهور امام زمان (عج) در كتاب خدا وجود دارد و اين كتاب بزرگ
آسمانى فرا رسيدن آن روز مبارك و فرخنده را به تمام پيروان بشارت داده است.
آيات
متعددى در شان امام مهدى (عج) هست كه امامان معصوم (ع) تفسير، تاويل و تطبيق اين
آيات را بر وجود مقدس امام زمان (عج) و حكومت جهانى ان عدالت گستر بيان نموده اند
كه در ذيل براى نمونه به پاره اى از اين آيات اشاره مى شود:
1
«لقد كتبنا فى الزبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادى الصالحون» (سوره انبياء
آيه 105)، ما در زبور داوود پس از تورات نوشته ايم كه سرانجام بندگان شايسته ما
وارث زمين مى شوند».
امام
باقر (ع) در مورد «عِبادىَ الصالحون»، فرموده اند: قائم و اصحاب وى مى باشند.
(منتخب الاثر، ص 159)
2
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آَمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ
لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِى الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ
وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِى ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ
مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِى لَا يُشْرِكُونَ بِى شَيْئًا
وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ» (سوره نور، آيه 55)
خداوند به كسانى از شما كه ايمان آوردند و اعمال شايسته انجام دادند وعده فرمود كه
آنان را قطعاً در زمين خليفه خواهد كرد، همان گونه كه كسانى را كه پيش از آنان
بودند به خلافت گمارد و قطعاً دينشان را براى آنها مستقر خواهد نمود، دينى كه براى
آنها پذيرفت و قطعاً آنان را پس از خوفشان به حالت امنيت دگرگون مى كند، تا مرا
عبادت كنند و چيزى را شريك من ننمايند و هر كه بعد از آن كفر ورزد، پس قطعاً آنان
فاسق اند.
امام
صادق (ع) فرموده است كه اين آيه درباره حضرت قائم و اصحاب وى به شمار مى رود.
(منتخب الاثر، ص 161)
3
«و نريد ان نمن على الذّين استضعفوا فى الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثين»
(سوره قصص، آيه 5)، ما مى خواهيم تا به مستضعفان زمين نيكى كنيم يعنى آنان را
پيشوايان و ميراث بران زمين سازيم.
امام
باقر (ع) و امام هادى (ع) فرموده اند: اين آيه مخصوص امام زمان (عج) است كه در
آخرالزمان ظهور مى كند... و زمين را پر از عدل و داد مى كند، هم چنان كه پر از ظلم
و ستم شده است. (المحجه ص 168)

ب)
روايات
وجود
حضرت مهدى (عج) از طريق روايات نيز به اثبات رسيده است كه ذكر همه آنها، ممكن و
لازم نيست. لذا به چند روايت اشاره مى كنيم:
احاديثى
كه شيعه و سنى به آن معتقدند:
1
حديث ثقلين:
پيامبر
اكرم (ص) فرموده اند: «همانا من دو شى ء گران بها را در ميان شما مى گذارم كتاب
خدا، ريسمان كشيده از آسمان تا زمين و اهل بيتم و همانا اين دو از يكديگر جدا نمى
شوند تا در كنار حوض كوثر بر من وارد شوند» (سنن ترمذى، ج 5 ص 329 كافى، ج 1 ص
294)
طبق
اين حديث هميشه همتاى كتاب الهى (اهل بيت)، در روى زمين وجود دارد كه همان امام
زمان هر عصر است.
2
حديث وجوب اعتقاد به امام:
بر
اساس روايات شيعه و سنى، پيامبر اكرم (ص) فرمود: «هر كس بميرد در حالى كه معتقد به
امام زمان نباشد به مرگ جاهليت از دنيا رفته است.» (كافى، ج 1، ص 371 مسند احمد، ج
4، ص 96)
با
كمترين تامل در اين روايت و نظاير آن به مصداق واقعى امام پى خواهيم برد كه از ان
در روايت به «امام» تعبير شده است و اگر كسى بدون اعتقاد به او بميرد، به مرگ
جاهليت از دنيا رفته است.

3
احاديث رسول خدا درباره مهدويت
از
رسول خدا «ص» نقل شده است: «انّ خلفائى و اوصيائى و حجج اللَّه على الخلق بعدى
اثناعشر اوّلهم اخى و آخرهم ولدى قيل يا رسول اللَّه و من اخوك؟ قال: علىّ بنابى
طالب، قيل، فمن ولدك؟ قال: المهدى (عج) يملأ الارض قسطاً و عدلاً كما ملئت جوراً و
ظلماً و الّذى بعثنى بالحقّ بشيراً و نذيراً لو لم يبق من الدّنيا الاّ يوم واحد
لطوّل اللَّه ذلك اليوم حتّى يخرج به ولدى المهدىّ فينزل روح اللَّه عيسى بن مريم
فيصلّى خلقه»(2) «خلفا و جانشينان من و حجّتهاى خدا بر خلق
پس از من دوازده نفرند: اوّل آنان برادرم و آخرشان فرزندم گفته شد: اى رسول خدا
برادرت كيست؟ فرمود: على بن ابىطالب. سؤال شد: فرزندت كيست؟ فرمود: مهدى، كه زمين
را از قسط و عدل آكنده مىسازد همانسان كه از ظلم و جور پر شده است.
قسم
به آنكه مرا به حق، به عنوان بشارت دهنده و ترساننده برانگيخت اگر از عمر دنيا يك
روز باقى نمانده باشد، خداوند آن روز چنان طولانى سازد تا فرزندم مهدى خروج كند.
(پس از خروج او) عيسى پسر مريم پشت سرش به نماز مىايستد».
همچنين
از رسول خدا «ص» نقل شده است: «ليبعَثَنَّ اللّه من عترتى رجلاً افرق الثنايا
اَجلى الجبهه يملكُ الارض عدلاً و يفيضُ المال فيضاً»(3)
«همانا خداوند از عترتم، مردى را برمىانگيزاند كه دندانهايش برّاق و گشادهاند و
پيشانىاش بلند و تابنده است. زمين را آكنده از عدل مىكند و مال را به نحوى خاص
زياد مىگرداند».
براى
مطالعه بيشتر ر. ك:
1
مهدويت (پيش از ظهور)، رحيم كارگر (نشر معارف)
2
ادله عقلى و نقلى امامت ومهدويت، رحيم لطيفى
(1)
لطف اللَّه صافى گلپايگانى، امامت و مهدويت، ج 2، ص. 163
(2) كمال الدين، ج 1، ص 280، ج 27 بحارالانوار، ج، 47، ص. 71
(3) ينابيع المودّه، ص 423 اسعاف الراغبين، باب 3، ص 135.